گفتارنو/ مرضیه قاضی زاده: دغدغه اصلی اش راه اندازی دوباره صادرات سنگ و فعالیت دوباره کارخانه جات فراوری سنگ من جمله کارخانه نقش حجر است. می گوید درست است که  با قیمتی که در حال حاضر دلار در بازار دارد وضعیت  امیدوارکننده هست، ولی سیاست های نادرست دولت ، دخالت هایی که در بازار ارز دارد و همین سامانه نیما موجب به هم ریختگی وضعیت بازار شده است.آن چه در ادامه می خوانید دغدغه ها و چالش های پیش روی صادرات سنگ از زبان احمدرضا نیک طبع، عضو هیئت مدیره انجمن سنگ استان کرمان است.

آقای نیک طبع، طی مصاحبه ای که در سال گذشته با شما داشتم،  اذغان داشتید که صادرات سنگ بیش از دو سال است که متوقف شده است اما در همان مصاحبه نیز اعلام کردید که تلاش هایی در حال انجام است و به زودی تحولی در صادرات سنگ روی خواهد داد. در این زمینه می خواهم بدانم که شرایط فعلی صادرات سنگ به چه صورت است؟

نه هنوز این اتفاق نیفتاده است،اگر چه   ما تلاش کردیم تا مجدداً دفترمان در عراق را فعال کنیم،  ولی متاسفانه وضعیت بازار داخلی مناسب نیست.

 درست است که  با قیمتی که در حال حاضر دلار در بازار دارد وضعیت  امیدوارکننده هست، ولی سیاست های نادرست دولت ، دخالت هایی که در بازار ارز دارد و همین سامانه نیما موجب به هم ریختگی وضعیت بازار شده است؛ چرا که وقتی شما می خواهید جنسی را در بازار خریداری کنید ، فروشنده ها مبنایشان قیمت بازار آزاد است اما وقتی می خواهید همین  جنس را صادر کنید می بایست با قیمت های سامانه آن  را برگردانید که حداقل 60 الی 70 درصد اختلاف قیمت دارد.

یک اتفاق دیگری هم که در این عرصه افتاده است مربوط به بازار عراق است،  به هر حال عمده کار ما در عراق بوده است و این افزایش تعرفه های گمرکی که عراق اعمال کرده است  به مشکلات ما افزوده است؛  یعنی قبلا حداکثر گمرکی که به ما تعلق می گرفت 300 الی 400دلار بود اما در حال حاضر این رقم به هزار و 300دلار افزایش یافته است.

شاید بتوان گفت که این افزایش تعرفه دولت عراق به دلیل کوتاهی دولت ایران است چرا که دولت ایران می توانست با دولت عراق با نرخ های ترجیحی قرارداد ببندد و این مشکل را حل کند و این طور نباشد که ما  مدام شاهد تغییر نرخ های تعرفه دولت عراق باشیم.  تنها در سال گذشته دولت عراق دو بار نرخ هایش را افزایش داده و این ها همگی معضلاتی هستند که گریبان گیر صادرات سنگ ما هستند .

باید توجه داشت که این هزار و سیصد دلار تنها برای هزینه های گمرک است و به این مقدار هزینه های دیگری چون هزینه حمل و  آزمایشگاه هم  اضافه می شود، به طوری که در نهایت برای یک کانتینر سنگ باید هزار و 800دلار پرداخت شود و بعد از آن حتی هزینه های انبار و .. نیز اضافه می شود و همین مسئله منجر می شود تا هزینه  یک متر سنگ چیزی حدود 5/4دلار باشد، در صورتی که در سال 93 هزینه ما کمتر از 2 دلار بوده است. 

البته ما امیدواریم و طی پیگیری هایی که در اسفند ماه انجام دادیم مقرر شد تا به ما کمک شود تا  بتوانیم ظرف یک ماه آینده مجوز مربوطه را دریافت و چند کانتینر بار را به سمت عراق ببریم ولی در هر صورت شرایط بسیار سخت است.

پس شما هم مثل رئیس  اتاق بازرگانی، صنعت، معدن و تجارت استان کرمان بزرگترین چالش پیش روی بنگاه های اقتصادی، قوانین و مقررات دولتی و تغییرات دائمی آن می دانید؟

بله  ، همین بحث ارز را اگر بخواهیم در نظر بگیریم  از فرودین ماه سال گذشته تاکنون  چند بخش نامه امده و عوض شده است؟واقعا چه کسی می تواند با چنین روندی کار انجام دهد، شرایط به نحوی است که هیچ کس مطمئن نیست که فردا چه خواهد شد.

سنگ بحث ماست، اما امروز در همه عرصه ها دولت منفعل شده و ابتکار عمل ندارد به طوری که با گران شدن فرضاً رب گوجه فرنگی اولین کارش توقف صادرات است . این در حالی است که  ما باید در شرایطی که امکان صادرات به خارج از کشور را داریم ابتکار عمل داشته باشیم.

این تغییرات و بخش نامه های  خلع الساعه همه را گرفتار می کند،  اگر می خواهند کاری را انجام دهند خوب بهتر است کار کارشناسی انجام دهند و از اتاق ایران و سایر بخش های کشور کمک بگیرند و بررسی کنند که در این شرایط چکار باید کرد.

متأسفانه شرایط به نحوی شده که در بعضی مواقع بخش نامه ها به نحوی تنظیم و اجرا می شوند که عطف به ما سبق می شوند، همین مسئله منجرمی شود تا آرامش و امنیت اقتصادی از بین برود، به طوری که در حال حاضر شرایط به نفع سودجوها ، رانت خوارها و به نفع کسانی است که به یکسری ازاطلاعات دسترسی دارند .

پیش از این مطرح کردید که کارخانه نقش حجر در حال تعطیلی است و معدن چشمه شیر دوش نیز غیر فعال است، با توجه به این که ما در سال رونق تولید هستیم و این دو کارخانه و معدن از ظرفیت های بلقوه استان کرمان هستند، چه اقدامی برای فعال سازی آن ها تا کنون صورت گرفته است و وضعیت آن ها به چه صورت است؟

در خصوص کارخانه نقش حجر باید گفت که متاسفانه این کارخانه را بانک ملت به دلیل بدهی هایی که داشت تصاحب کرد و هیچ اقدامی نیز تا کنون انجام نداده است یعنی به همین شکل درب کارخانه قفل مانده است و چون قیمت کارشناسی کارخانه از طلب بانک بیشتر بوده است، بانک به صاحب کارخانه اعلام کرده که چند دستگاه را به خاطر طلبش ببرد.

باید توجه داشت که در صورت برداشتن قطعات و ماشین آلات ، کارخانه از حالت انتفاع خارج می شود ، کاش حداقل بانک این کارخانه را راه اندازی می کرد و یا با مناقصه می فروخت ؛اما ظاهراً تنها هدف این است که در آمار بگویند که طلبی را وصول کرده اند.  

این در حالی است که ما در استان کرمان تنها سه کارخانه با ظرفیت و آن دستگاه های مدرن در حوزه فراوری سنگ داشتیم، که به لطف بانک یکی از آن ها که تقریبا 50 الی 60 درصد محصولش به عراق صادر می شد تعطیل شد.

در مورد معدن چشمه شیر دوش هم باید گفت که وقتی کارخانه فروش نداشته باشد خوب مسلم است که معدن هم تعطیل خواهد شد. به هر حال مسئله ای که اتفاق افتاده است این است که یکی از معادن فعال و یکی از کارخانه های مدرن ما که در بحث صادرات به عراق وجود داشته در هر حال حاضر تعطیل اند.

شایدبتوان گفت که تقریباً 90 درصد از محصولی که ما پیش از این به عراق صادر می کردیم از طریق همین معدن چشمه شیر دوش بود البته درست است که معادن دیگری نیز در استان وجود دارند اما به هر حال هیچ کدام از آن ها کیفیت و رنگ این معدن را ندارند.

با این وجود وضعیت فراوری سنگ در استان به چه صورت است؟

متأسفانه شرکت ما هم در این زمینه تعطیل شده است  اما خوب به هر صورت اگر ما بخواهیم دوباره فعال شویم و به حدی که در سال 90 بودیم برسیم، نهایتاً مجبوریم از بقیه استان ها مثلا اصفهان و جاهای دیگر کمک بگیریم، اما در هر صورت در شرایط فعلی از ظرفیت خود کرمان هم استفاده نمی شود و معطل مانده است.

پیش از این طرحی توسط کنسرسیوم  صادراتی استان مطرح شد که با واردات  ماشین آلات مالتی وایر زمینه فعالیت و تولید 40 کارخانه فراوری استان که تجهیزات سنتی دارند فراهم شود، سرانجام این طرح چه شد؟

ما حتی جایی برای زمین هم پیش بینی کردیم و روی این طرح جلو رفتیم اما متاسفانه با  افزایش قیمت دلار،  قیمت ها به حدی افزایش پیدا کرد که حتی نمی توانیم به این مورد فکر کنیم. به هر حال اگر این اتفاق افتاده  بود این 40 کارخانه ای که با تجهیزات سنتی کار می کردند می توانستند تولیداتی را داشته باشند.

با این وجود، شما چشم انداز صنعت سنگ استان را به چه صورت می بینید؟

نا امید نیستیم و به هر صورت پیگیر این مسئله  هستیم تا بتوانیم به کمک اعضا کنسرسیوم صادرات سنگ ، استارت صادرات را بزنیم و امیدواریم این اتفاق بیفتد ، اما با این اوصاف و با این وضعیت هیچ امنیت و ثباتی در بحث خرید قطعه، سنگ و .. نداریم و این عدم ثبات وضعیت مار ا نابه سامان کرده است.